Trips bestrijden in je kamerplant: zo kom je er vanaf met natuurlijke bestrijding
Eén van de beestjes die zich regelmatig een weg vindt naar onze kamerplanten zijn trips. Maar wat werkt het beste tegen tripsen?
In dit artikel vertel ik je hoe je de trips larve herkent en hoe je trips op planten kunt bestrijden. Als je dit artikel hebt gelezen weet je wat voor schade ze aan je plant veroorzaken, de verschillende levensfases van de trips en alles over de biologische bestrijding van trips in je planten met hun natuurlijke vijanden: aaltjes en roofmijten.
Lees lekker verder of ga direct naar:
Trips bestrijden: Wat werkt het beste tegen trips? (stappenplan)
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met de experts van Insect Heroes. Ze zijn net als ik voorstander van het verminderen van gif bij het bestrijden van ongedierte in kamerplanten.
Een volwassen trips en een trips larve op een beschadigd blad
Wat is trips?
Trips zijn heel kleine insecten die enorm genieten van de sappige blaadjes van jouw kamerplanten. Er zijn meer dan 6.000 soorten, waarvan 20 een serieuze plaag voor planten vormen. Denk bijvoorbeeld aan de zwart/witte zebratrips, de bruine tabakstrips en de gele Californische trips. De Latijnse naam van de orde tripsen is Thysanoptera. Dat bekent gerafelde vleugeltjes, waaraan je de trips onder de microscoop kunt herkennen. De volwassen exemplaren zijn 1 tot 2 millimeter groot en hebben vleugeltjes, al kunnen ze niet heel ver vliegen. En er zijn ook nog trips larven, die zijn beige of transparant van kleur en zijn vaak iets kleiner dan de volwassen trips, maar hebben geen vleugeltjes.
Nog lekker verwarrend: je zegt zowel bij het enkelvoud als bij het meervoud trips, soms worden ze ook tripsen genoemd, of thrips, maar dat is eigenlijk de Engelse benaming. Een bijnaam van deze beestjes is onweersbeestjes of donderbeestjes.
Volwassen trips en schade door trips op een citroengeranium
Hoe herken je trips?
De trips zelf is enorm klein, waardoor je in eerste instantie de schade zal herkennen en pas bij het nauwkeurig bestuderen van je plant de beestjes zelf zult ontdekken. Trips prikt in het bovenste laagje van het blad en zuigt dan de sappen hieruit. Dat zorgt voor zilverachtige, of soms gelige, vlekjes op het blad. De vlekken zien er oppervlakkig uit, het lijkt soms alsof het bovenste laagje van het blad weg gegeten is. Als er veel schade wordt aangericht kan het blad ook deels of helemaal verdrogen. Trips laten ook kleine poepjes achter, dat zijn kleine zwarte puntjes die je in de vlekken op het blad ziet liggen.
Andere tekenen dat je plant misschien wordt bevolkt door trips zijn het verschijnen van misvormde bladeren of een groeistagnatie van je plant. Als je één van deze kenmerken ziet, is het belangrijk om meteen je plant van dichtbij te onderzoeken. Een kleine loep kan hierbij handig zijn, al kun je ze ook met het blote oog zien. De trips en larve van de trips zitten vaak bij elkaar in de buurt in kleine groepjes. Je zoekt dus naar kleine bruine/zwarte streepjes en beige puntjes. Wil je zeker weten dat het om trips gaat en niet om een vuiltje? Tik dan voorzichtig tegen het beestje aan, hierna zetten ze het meestal op het lopen.
Trips schade en poepjes op het blad van een citroengeranium
Wat doet trips met je plant?
De trips prikt een gaatje in het bovenste laagje van het blad om dan de sappen uit de cellen te zuigen. Zowel de tripslarve als de volwassen trips doet zo schade aan je plant. Dit zorgt voor zilverachtige vlekjes, maar ook voor een verzwakking van de plant. Een grote plaag kan zo veel schade aan je plant doen. Bladeren met veel beschadigingen kunnen van de plant vallen en de groei van nieuw blad wordt geremd. Trips zitten soms al in een nieuw blad dat nog moet ontrollen of in bloemknoppen die nog dicht zijn. Hierdoor kan het blad vervormen en al beschadigd zijn, voordat het helemaal ontwikkeld is. De vlekken die op de bladeren ontstaan, zullen niet meer herstellen. Als de plaag voorbij is, zal de nieuwe groei wel weer gaaf zijn. Als de plaag heel groot is, kan je plant er ook aan dood gaan. Ook kunnen tripsen plantenvirussen overdragen die schadelijk zijn voor je plant.
Wat is de levenscyclus van trips?
De eitjes van de trips worden in het plantenweefsel gelegd, bijvoorbeeld in het blad of de bloemblaadjes. Hierdoor kunnen de larven direct gaan eten als ze uitkomen. Er zijn twee larvenstadia, voordat de larve zich verpopt. Dit kan in de grond gebeuren, of gewoon op het blad. Na één tot twee weken verschijnt de volwassen trips uit de pop. Deze leeft ongeveer 10 tot 30 dagen, een periode waarin ze zich ook voortplanten. De hele levenscyclus van een trips duurt gemiddeld 35 tot 55 dagen. Een vrouwtje kan 100 eitjes leggen in haar leven, waardoor het duidelijk is dat ze in een heel korte tijd een heel groot probleem kunnen vormen.
In de onderstaande video van Insect Heroes kun je trips nog eens goed bekijken.
Trips en tripsschade op een kamerplant
Trips bestrijden: Wat werkt het beste tegen trips?
Okee, de trips is gespot, je wilt bijvoorbeeld trips op je monstera bestrijden, dus nu is het tijd voor actie! Met zo’n korte levenscyclus en grote voortplantingsdrang, kan een klein groepje trips in een paar weken uitgroeien tot een grote plaag. Niet achterover leunen dus, maar in de startblokken.
De eerste stap die je zet als je trips hebt gevonden, is het isoleren van je plant. Trips kunnen zich namelijk makkelijk verspreiden, ook via de lucht, en dat wil je voorkomen. Zet je plant in een aparte ruimte waar geen andere planten staan. Lukt dat niet? Zorg er dan in ieder geval voor dat hij geen andere planten aanraakt en zoveel mogelijk alleen in een hoekje komt te staan. Als je plant het aan kan, kun je er bijvoorbeeld ook een stolp overheen zetten. Bladeren die erg beschadigd zijn en vol met trips zitten kun je het beste direct afknippen en weggooien.
Daarna kun je verschillende routes kiezen om de trips te bestrijden. Je kunt onder andere aan de slag gaan met sprays of met natuurlijke vijanden.
Trips handmatig verwijderen
Dit raad ik alleen aan als de plaag heel klein is en je maar enkele trips ziet. Verwijder deze met de hand of met een doekje van je plant. De kans is groot dat er al eitjes zijn gelegd en dat een nieuwe generatie zich snel zal tonen. Hou je planten dus goed in de gaten en onderneem meer actie als je nieuwe trips op je planten spot.
Sprays
Er zijn allerlei sprays die je kunnen helpen om de trips besmetting onder controle te krijgen. Het vervelende hierbij is dat trips resistent zijn geworden tegen heel veel middeltjes en alleen het allersterkste middel nog effectief werkt. Wil je het toch proberen? Kies dan of je een eigen middeltje wilt maken, of direct voor het zware geschut gaat. Wil je het gebruik van gif en chemische middelen vermijden? Kijk dan vooral naar het inzetten van natuurlijke vijanden van trips hieronder.
Naast chemische middelen en aaltjes tegen trips kan je ook een huisgemaakt middel maken met een mengsel van 20 ml groene zeep, 20 ml spiritus en 1 liter water. Meng dit in een plantenspuit en ga daarmee de trips te lijf. Spray je plant van onder tot boven in, inclusief alle hoekjes en gaatjes. Je wilt alle trips direct raken, anders werkt het niet. Dit herhaal je om de paar dagen voor zeker twee weken. Tussendoor kun je checken of het middel effectief werkt, door een voorzichtig tikje tegen een trips te geven: beweegt deze, dan leeft hij nog. Blijft hij stil zitten of laat hij direct los van de plant: dan is hij dood.
En dan zijn er nog allerlei biologische en niet-biologische sprays op de markt die je in kunt zetten. Let hierbij op dat deze effectief is tegen trips, want dat zijn lang niet alle sprays. Spray je plant niet buiten, om te voorkomen dat het gif insecten buiten aantast. Herhaal ook deze behandeling voor een langere periode om ook de nieuwe trips aan te pakken. Blijven de trips toch leven? Zoek naar een andere spray óf zet onderstaande natuurlijke vijanden in, zo voorkom je ook nog eens het gebruik van chemische middelen.
Natuurlijke vijanden
Je kunt de trips effectief bestrijden met natuurlijke vijanden. Dit zijn andere beestjes, die de trips aanvallen en opeten. Dit klinkt heel spannend, maar dat valt best mee! Je koopt de natuurlijke vijanden online, want ze zijn niet lang houdbaar. Nadat ze op je deurmat zijn geland, zet je ze zo snel mogelijk in.
Irski, roofmijt tegen trips, in actie
Als je nog geen last hebt van een plaag zet je voor het preventief bestrijden van trips de roofmijt Amblyseius swirskii in, Insect Heroes verkoopt deze onder de naam Irski. Deze roofmijt gaat de larve van de trips te lijf en haalt zo een schakel in de levenscyclus van trips. Irksi wordt geleverd in kleine zakjes die je in de besmette plant hangt, waaruit ze over je hele plant gaan lopen, op zoek naar sappige tripslarven.
Bij een trips plaag kan je het beste Carna inzetten, de larve van de gaasvlieg Chrysoperla carnea. Deze hongerige larven gaan gelijk op zoek naar trips larven en volwassen trips, en eten die op. De larven ontvang je in een zakje met boekweitdoppen en handige uitzetdoosjes.
De volwassen trips vang je deels weg met groene vangplaatjes die je los kunt kopen. Omdat de trips hoger in je plant leeft, kun je de vangplaat ook wat hoger in je plant ophangen. De vangplaatjes zijn sowieso handig om bij je planten te hebben staan, zo zal je een plaag rouwvliegjes of trips eerder zien.
Bij een ernstige trips plaag combineer je Carna met het aaltje Steinernema feltiae dat Insect Heroes verkoopt onder de naam Felti om de plaag nog effectiever aan te pakken. De aaltjes doe je bij het water wat je aan je planten geeft, waarna ze de poppen van de trips in de potgrond onschadelijk maken. Bijkomend voordeel: ze pakken ook de larve van de varenrouwmug aan! Tip: combineer beide beestjes met dit combi-pakket van Insect Heroes. Dit combi pakket bevat 1 zakje Carna en 1 zakje Felti (5mln), deze behandeling is voldoende voor maximaal 10 kamerplanten. Lees ook de informatie hieronder over preventie, want je kunt meteen ook een uitgebreider pakket kopen om meteen ook preventief.
Al deze natuurlijke vijanden gaan dood zodra de plaag weg is, dus je hoeft niet bang te zijn dat je nu met een nieuw probleem opgezadeld zit. Het kan zijn dat je de behandeling na twee weken nog een keer moet herhalen, eventuele eitjes die nog in de bladeren zaten zijn dan uitgekomen en moeten nog worden bestreden.
Wacht zeker 4 tot 6 weken als je je plant eerder hebt gesprayed met een sterk (chemisch) middel. Dat middel kan er namelijk voor zorgen dat de natuurlijke vijanden ook het loodje leggen. Kies daarom liever voor één aanpak die je consistent toepast.
Trips schade aan het blad van een Tradescantia
Wat doe je preventief tegen trips?
Je kunt nooit helemaal voorkomen dat er beestjes in je planten kruipen. Maar er zijn wel wat dingen die je kunt doen om de kans op ongewenst ongedierte te verminderen. Wat altijd helpt, is om ervoor te zorgen dat je plant in goede gezondheid is. Dat betekent dat hij voldoende water en licht krijgt en de nodige voedingsstoffen. Een verzwakte plant kan namelijk zich minder goed verweren tegen ongedierte, waardoor een plaag zich ook sneller kan uitbreiden.
Het is heel waardevol om tijdens het watergeven je plant vlug te scannen. Je hoeft niet elk blaadje om te draaien, maar door goed te weten hoe je plant eruit ziet als hij gezond is, zie je het ook sneller als er iets verkeerd is. In dit geval: die gekke zilverachtige vlekjes op de bladeren. Zie je zoiets, dan kun je meteen met meer aandacht kijken of er iets niet in de haak is.
In het voorjaar kan de trips uit z’n winterrust onder de grond komen. Hierdoor kan het gebeuren dat je dacht dat je van je plaag af was, maar opeens toch weer beestjes vindt. Controleer je planten in het voorjaar dus extra goed. Je kunt in het voorjaar een dosis Felti aaltjes toepassen om eventueel overwinterende poppen aan te pakken en zo de plaag flink terug te zetten.
Trips kan op je planten terecht komen via een nieuwe plant die je koopt of krijgt, via de wind, of via je kleren als je ergens anders een tripsje hebt opgepakt. Niet helemaal te voorkomen dus. Al kun je een nieuwe plant wel even in quarantaine zetten voordat je hem aan je andere planten introduceert.
Zet bij gevoelige planten altijd preventief vangplaatjes in om trips en rouwvliegjes in een vroeg stadium te spotten en een deel van de plaag weg te vangen. Gele vangplaatjes zijn overal te koop maar niet zo estetisch in je plantenpot, in het pakket van Insect Heroes zitten groene vangplaatjes die er veel mooier uit zien. Voor trips helpt het om de vangplaatjes wat hoger in of naast de plant te hangen, omdat de volwassen trips ook hoger in de plant zit en ze niet ver kunnen vliegen.
Daarnaast zet je voor het preventief bestrijden van trips de roofmijt Amblyseius swirskii in, Insect Heroes verkoopt deze onder de naam Irski. Deze roofmijt gaat de larve van de trips te lijf, ze gaan over je hele plant lopen op zoek naar sappige tripslarven.
Wil je zowel van je huidige plaag af en gelijktijdig ook al je planten preventief beschermen? Dan heb je 3 natuurlijke bestrijders en een setje vangplaatjes nodig, ik zet het even voor je op een rijtje:
- Preventie: De roofmijt Amblyseius swirskii dat Insect Heroes verkoopt deze onder de naam Irski.
- Plaag bestrijding: De larve van de gaasvlieg Chrysoperla carnea dat Insect Heroes verkoopt deze onder de naam Carna.
- Aanvullende plaag bestrijding: Het aaltje Steinernema feltiae dat Insect Heroes verkoopt onder de naam Felti.
- Afvangen volwassen trips: Plakkerige vangplaatjes zoals de Sticky Leaf groene vangplaten.
Vervolgens ga je na hoe veel planten je wilt behandelen zodat je het juiste combi-pakket kunt kiezen (dat is goedkoper dan losse zakjes). Wil je minder dan 10 planten behandelen? Kies dan voor deze Optimized Combi tegen Trips van Insect Heroes. Dit pakket bestaat uit 1 zakje Carna, 10 zakjes Irski, 5 miljoen Felti aaltjes en 10 Sticky Leaf groene vangplaten
Heb je meer dan 10 planten in huis? Kies dan voor deze Jungle Deal tegen Trips van Insect Heroes. Dit super-pakket kost wat meer maar dan krijg je ook meteen een grote hoeveelheid bestrijders om echt grondig in te grijpen en alle planten in huis aan te pakken. De Jungle Deal van Insect Heroes bevat namelijk 3 zakjes Carna, 25 zakjes Irski, 25 miljoen Felti aaltjes en 10 Sticky Leaf groene vangplaten.
Tabakstrips
Welke planten zijn gevoelig voor trips?
Alle kamerplanten zijn gevoelig voor trips en ze kunnen op al je planten voorkomen, van tropische planten tot vetplanten en cactussen. Over het algemeen hebben ze een voorkeur voor tropische planten met wat zachtere bladeren.
Kun je 100% van trips afkomen?
Omdat trips veel voorkomt en moeilijk te bestrijden is, is de kans groot dat je nogmaals te maken krijgt met een tripsplaag. Gebeurt dat op de korte termijn, dan kan het zijn dat je nog niet de volledige plaag had bestreden. Als het later gebeurt, dan kan het seizoen van invloed zijn of zijn ze van buitenaf naar binnen gekomen. Daarom is het belangrijk om je planten regelmatig te checken om een nieuwe plaag meteen de kop in te drukken. Bestrijd trips door Irski te combineren met het aaltje Steinernema feltiae dat Insect Heroes verkoopt onder de naam Felti om de plaag effectief aan te pakken, bijvoorbeeld met dit voordelige combi-pakket of als je meer dan 10 planten wilt behandelen deze Jungle Deal van Insect Heroes.
Samenwerking
Deze blog is tot stand gekomen in samenwerking met de experts van Insect Heroes, een bedrijf dat vanuit hun duurzame missie natuurlijke vijanden tegen ongedierte in je planten aanbiedt. Hun doel is om ons van gifvrije kamerplanten te laten genieten. Hun biologe Laura Vriend heeft bijgedragen aan de juiste kennis en je vindt linkjes naar hun producten in deze tekst.
Droom jij van een huis vol planten? Dan is dit boek voor jou.
Hoeveel licht heeft je plant nodig, en staat hij wel op de goede plek? Wat betekent ‘halfschaduw’ of ‘indirect licht’ eigenlijk? Wat kun je doen om het junglegevoel in huis te halen? Met dit kamerplanten boek leer je het licht in je huis te analyseren, om zo je kamerplanten en hun lichtbehoeftes beter te begrijpen. Voortaan weet je precies welke plant op welke plek in je huis gelukkig wordt.
Bekijk mijn boek Een huis vol planten op Bol.com
