Zo kweek je stekjes op tot grote kamerplanten
Je stekjes lief toespreken wil ook wel eens helpen. Foto: Aline Bouma
Heel leuk, die kleine stekjes, maar hoe kweek je ze op tot grote planten? Soms is het een kwestie van geduld, maar gelukkig zijn er allerlei tips en manieren om de groei van je stekjes een beetje te versnellen.
Kijk jij dat plantje bijna de grond uit en vraag je je af: wat kun je doen om je stek zo snel mogelijk tot een grote plant te laten groeien?
Met dit uitgebreide artikel help ik jou om je stekjes op te kweken tot grote kamerplanten.
Zet stekken met een ontwikkeld wortelgestel op tijd in de grond
Wanneer je je stekken in het water hebt laten wortelen, zet ze dan op tijd in de grond. Als stekken te lang in het water staan, dan remt dat de groei van je plant. In water zitten niet voldoende voedingsstoffen voor je stek om de groei te ondersteunen, daarom gebruik je het water alleen om de stek te laten wortelen. In potgrond zitten deze voedingsstoffen wel. Maar wees niet te enthousiast, en zet je plant niet te vroeg in de grond. Voor de meeste stekken geldt: laat de wortels in water groeien tot zo’n vijf tot tien centimeter. Sommige stekjes hebben wel 6 weken nodig voordat ze goed geworteld zijn, dit proces versnel je eventueel met dit wortel complex van Hesi dat via bol wordt verkocht. Het liefst hebben de wortels van stekjes die de grond in gaan al meerdere vertakkingen en begint het opkweken van een grote plant dus met een stevig ontwikkeld wortelgestel.
Zet meerdere stekken bij elkaar in één pot
Een enkel stekje in een pot ziet er vaak maar zielig uit. De meeste planten in een tuincentrum staan dan ook met meerdere stekken bij elkaar in een pot. Hierdoor lijkt een plant meteen groter. Dat kan je makkelijk nadoen door ook meerdere stekjes bij elkaar te planten. Dit werkt vooral goed bij verschillende hangplanten, zoals de Epipremnum (drakenklimop), Ceropegia (Chinees lantaarnplantje) of de Tradescantia (vaderplant). Maar ook bij vetplanten, graslelies en klimmers, zoals de Monstera. In plaats van een enkel stekje heb je meteen een vollere plant. Maak dus altijd meerdere stekken als je de mogelijkheid hebt, en plaats ze bij elkaar in een potje.
Heb je maar één stekje en kun je er dus niet meer bij elkaar zetten? Laat je stek dan eerst flink groeien en haal daar weer stekken vanaf om in de aarde terug te zetten. Dit werkt vooral goed bij de Tradescantia (vaderplant). De tak waar je wat vanaf knipt zal ook nog gaan vertakken, waardoor je plant er dubbel zo groot uit zal zien.
Stekken van de Hoya linearis die samen in een pot staan. Foto: Aline Bouma
Ondersteun de groei door op tijd te verpotten
Het eerste potje van een stek (of meerdere stekken bij elkaar in een pot) zal een relatief kleine pot zijn. Daarin kan je stek goed wortelen, zonder dat de aarde te lang nat blijft. Maar als je plant eenmaal groeit, is het wel belangrijk de groei te ondersteunen door op tijd je plant te verpotten. Er zijn twee manieren waarop je kunt zien dat het tijd is voor een grotere pot: er groeien wortels uit de drainagegaten of de potgrond is telkens heel snel uitgedroogd, waardoor je vaker water moet geven.
Kies als je verpot niet direct een heel erg grote pot. De grond kan dan te lang nat blijven, zonder dat de wortels het vocht kunnen bereiken waardoor je kans krijgt op wortelrot. Een pot die een of twee maten groter is, is voldoende. Zodra de wortels uit de drainagegaten groeien verpot je de plant opnieuw naar een grotere pot. Daarom gebruik je bij voorkeur binnenpotten met gaten onderin.
Kies de juiste potgrond
Als je dan toch aan het verpotten bent, kies dan meteen de juiste potgrond voor jouw plant. Dat kan een enorm verschil maken in de groei van je plant. Zo groeit een cactus beter in grond die snel opdroogt en wil een Anthurium veel zuurstof bij zijn wortels en dus een grove potgrondmix. Ik schreef eerder een uitgebreid artikel met meer informatie over verschillende soorten potgrond. En als je dan toch bezig bent, verdiep je even in duurzaamheidskwesties rondom potgrond.
Geef je plant voldoende voeding
Een plant in de groei heeft voeding nodig. Vaak zit er voor enkele weken voeding in nieuwe potgrond, maar daarna zul je moeten bijvoeren. Heb je nog geen voedingsschema of roept plantenvoeding vragen bij je op? Verdiep je dan hier in plantenvoeding bij potgrond. Als je stekken op hydrocultuur hebt staan, moet je meestal direct al voeding geven. Verdiep je in dat geval in plantenvoeding voor hydrocultuur. Met plantenvoeding ondersteun je de groei van je plant, krijg je grotere bladeren en betere algehele gezondheid.
Stek van de jadeplant, typisch een plant waar je de top uit kunt knippen om hem te laten vertakken. Foto: Aline Bouma
Snoei je stek na de eerste groei
Dat klinkt tegenstrijdig: je wilt een grote plant, maar gaat je stek om die reden snoeien. Afhankelijk van de plant, kan het écht helpen. Dit werkt vooral goed bij planten die kunnen vertakken. Dus niet bij Monstera’s en Epipremnums, die na het snoeien met een enkele stengel verder groeien. Maar wel bij ‘boom-achtige’ planten, zoals ficussen. Of planten die een klein struikje kunnen, zoals siernetels of de jadeplant (Crassula ovata). En bij hangplanten zoals de Tradescantia. Door deze planten te snoeien, stimuleer je de plant om met meerdere takken uit te lopen. Waar je dus eerst een lange stengel hebt, krijg je meteen een vollere plant door alle zijtakken. Knip hiervoor altijd net boven een bladoksel. In deze bladoksels zal de plant opnieuw uitlopen. Je plant ziet er natuurlijk eerst wat kaal uit, maar het eindresultaat is het waard. En wat je afknipt, kun je natuurlijk gebruiken om opnieuw te stekken!
Ondersteun klimplanten met een mosstok
Afhankelijk van de plant die hebt gestekt, kan een mosstok een groot verschil maken. Veel tropische klimmers, zoals de Monstera en verschillende Philodendrons, groeien van nature op de stammen van bomen. Door ze de mogelijkheid te geven om te klimmen, ontwikkelt de plant zich sneller. Hij zal sneller groeien en ook grotere bladeren maken. Zet dus meteen een mosstok bij de plant als je hem oppot. Deze kun je ook zelf maken, zie bijvoorbeeld deze video over het maken van je eigen mosstok.
Anthurium die in een plastic bak groeien, opgekweekt vanuit zaad. Foto: Aline Bouma
Verbeter licht, warmte en luchtvochtigheid om groei te stimuleren
Je kunt de groei van je stekken versnellen door optimale groeiomstandigheden te creëren. Wat hierbij een groot verschil kan maken is de hoeveelheid licht, warmte en luchtvochtigheid. Een plant die te donker staat groeit langzamer of helemaal niet. Heb je geen ideale plek qua licht, dan kun je altijd een groeilamp boven je plant hangen. Wil je hier meer over weten? Lees dan dit uitgebreide artikel met tips over groeilampen.
Een beetje extra warmte kan ook geen kwaad voor je plant. Het helpt vooral in de eerste fase van het wortelen van je stek, maar kan ook een verschil maken in de groeisnelheid. Zorg dus dat je plant niet op een koude zolderkamer staat.
Veel tropische planten houden van een hoge luchtvochtigheid. Om de luchtvochtigheid rondom je stekken te verhogen, kun je ervoor kiezen om ze in een doorzichtige plastic bak te laten groeien, zoals deze plastic opbergbak via bol. Het formaat van de bak is natuurlijk afhankelijk van de grootte van je plant. Doordat er weinig tot geen vocht uit de bak verdampt, blijft de luchtvochtigheid heerlijk hoog. Hierdoor kan je plant sneller groeien (en zullen je stekken trouwens ook sneller wortelen). Let wel op, cactussen en vetplanten zullen zo’n hoge luchtvochtigheid in een bak niet waarderen. Die zet je liever gewoon in de woonkamer.
De plastic bak kun je ook combineren met een groeilamp, die je erboven installeert. En voor extra warmte kun je de bak eventueel op een warmtemat zetten, zoals deze warmtemat via bol. Zo heb je eigenlijk een kleine verwarmde kas gebouwd, waar veel planten snel in zullen groeien.
Grote kamerplanten kweken door grotere stekken te gebruiken
Mijn advies is altijd om je stekken niet te groot te maken. Dan kost het de stek erg veel energie om al het blad te onderhouden, terwijl die energie eigenlijk in het wortelen gestoken moet worden. Maar sommige planten kunnen het best aan om wat groter gestekt te worden. Het resultaat is dat je al sneller een grote plant hebt. Denk hierbij bijvoorbeeld aan planten als de Yucca, Dracaena, cactussen of de Pachira aquatica. Om een Monstera met grote bladeren te krijgen, helpt het om te beginnen met een volwassen plant met groot blad. Tijdens het stekken, kun je het blad helemaal van de hoofdstengel verwijderen. Dit heet een wetstick en deze kun je direct in de potgrond, op mos of in perliet laten wortelen. Zodra deze gaat groeien, zullen de eerste bladeren meteen al groot zijn. Terwijl als je van een kleine plant gaat stekken, het nog lang duurt voordat de bladeren écht groot worden.
Je kunt een grotere stek in het begin ook een handje helpen met bijvoorbeeld dit wortel complex van Hesi via bol. Deze speciale plantenvoeding stimuleert de wortelgroei, waardoor je plant sneller voldoende vocht op kan nemen. Persoonlijk vond ik de resultaten van dit middel echt indrukwekkend, de wortels groeien sneller en worden dikker dan de stekken die ik op hetzelfde moment heb gemaakt en zonder het wortel complex heb gestekt.
Sansevieria Whale Fin die vermeerderd is door scheuren. Foto: Aline Bouma
Grote kamerplanten kweken door planten te ‘scheuren’
Veel planten stek je door er een stuk vanaf te snijden en dat weer groot te laten groeien. Maar als je een plant vermeerdert door te scheuren, heb je meteen al een grote plant om in de grond te zetten. Bij het scheuren van een plant verdeel je deze met wortel en al in meerdere stukken. Deze stukken kun je direct in een nieuwe pot zetten en ziet er meteen uit als een waardige plant. Planten waarbij je dit kunt doen zijn bijvoorbeeld de Spathiphyllum (lepelplant), varens, Sansevieria (slangenplant) en de ZZ-plant (Zamioculcas zamiifolia).
Ik hoop dat dit artikel je helpt om je stekken op te kweken tot grote planten! Zoals je hebt kunnen lezen, zijn er allerlei manieren om van een stek een grote plant te maken. En als het met deze tips alsnog te traag voor je gaat, dan is het een goede oefening in geduld.
Gerelateerde blogs
Wil je meer leren over de lichtbehoefte van jouw kamerplanten?
Bekijk dan mijn boek Een huis vol planten. In dit boek leer ik je alles over de lichtinval in je huis. Je leert het licht in je huis te analyseren, om zo je kamerplanten en hun lichtbehoeftes beter te begrijpen. Je kamerplanten staan nooit meer op een te lichte of te donkere plek: voortaan weet je precies welke plant op welke plek in je huis gelukkig wordt!
Bekijk mijn boek Een huis vol planten op Bol.com
