Alles over plantenvoeding
Waarom heeft een plant voeding nodig en wat gebeurt er als je je plant geen voeding geeft? Wat is een goed voedingsschema voor plantenvoeding? Dat en nog veel meer vragen over plantenvoeding beantwoord ik in dit artikel en onderstaande video.
Van alleen water en licht kan een plant niet leven: planten hebben ook voedingsstoffen nodig. Deze voedingsstoffen helpen bij de plant bij het maken van nieuwe stengels, bladeren en bloemen. Benieuwd hoe dat werkt en wat voor voeding je dan aan je plant moet geven? Ik vertel je alles over voeding voor planten, hoe het werkt, hoe vaak je het moet geven en wat er met je planten gebeurt als je geen voeding geeft.
Waarom heeft een plant voeding nodig?
Water, licht en lucht zijn het fundament van een plant om te overleven. Daarna komen er nog allerlei stoffen die de plant ondersteunen bij de groei. Dit zijn verschillende mineralen en elementen die bijvoorbeeld helpen bij de ontwikkeling van bloemen, de groene kleur van de bladeren of de stevigheid van de stengels.
NPK, stikstof, fosfor en kalium zijn hierbij de belangrijkste, die zijn in de grootste hoeveelheid nodig. Maar een plant gebruikt bijvoorbeeld ook nog magnesium, calcium en vele andere elementen. Als er iets ontbreekt, kan je plant niet optimaal groeien. In sommige gevallen merk je er weinig van: je plant groeit langzamer dan hij eigenlijk zou kunnen, maar ziet er verder nog wel gezond uit. In andere gevallen kan je wel een effect zien. Bladeren die verkleuren of afvallen zijn hier een voorbeeld van.
Om de groei optimaal te ondersteunen, heeft je plant dus voeding nodig. In het wild is dit onderdeel van de natuurlijke kringloop: bladeren die vallen, worden verteerd door het bodemleven. Hierdoor komen de voedingsstoffen weer vrij voor andere planten. Bij je kamerplanten werkt dat helaas niet zo, behalve als je een kolonie wormen in de pot hebt wonen. Daarom moet je deze voedingsstoffen zelf aanvullen met plantenvoeding.
Heeft mijn plant te weinig voeding?
Een plant die te weinig voeding heeft, kun je herkennen aan gestagneerde groei. Ondanks dat het het groeiseizoen is (lente en zomer), zie je maar geen nieuwe groei. Of, als er wel wat groeit, zijn de nieuwe blaadjes klein of vervormd. Het kan ook gebeuren dat het blad verkleurd: het wordt geler en in sommige gevallen ontstaat er zelfs een mozaïekpatroon op. Je plant kan ook z’n bladeren laten vallen in extreme mate of weigeren te bloeien. Als een plant een voedingstekort heeft, is het ook vatbaarder voor beestjes, die ruimen graag een verzwakte plant op. Je plant zal niet snel dood gaan als je nooit plantenvoeding geeft en sommige planten zullen het jaren prima doen, vooral als je ze zo nu en dan wel verpot. Maar uiteindelijk wordt je plant sterker, gezonder én mooier als je wel voeding geeft.
Wat is plantenvoeding?
Plantenvoeding is een samenstelling van de verschillende elementen die een plant nodig heeft. De voornaamste zijn dus stikstof (N), fosfor (P) en kalium (K). Deze NPK’s staan ook altijd op de verpakking vermeld in een bepaalde verhouding. De andere elementen die een plant nodig heeft, staan niet altijd op de verpakking vermeld. Soms zitten ze er niet in en soms zijn ze lastig te meten en verschilt de inhoud per batch, bijvoorbeeld bij organische plantenvoeding.
Organische en synthetische voeding
Los van alle vloeistoffen, staafje of korreltjes, zijn er twee voornaamste verschillen tussen plantenvoeding: het is organische of synthetische voeding. Organische voeding wordt gewonnen uit plantenmateriaal, zoals suikerbieten. Synthetische voeding wordt in een lab geproduceerd en hierin zitten de voedingsstoffen gebonden met behulp van zouten. Het is niet zo dat de ene vorm van voeding beter of slechter is dan de andere voor je planten, het is gewoon anders. Een plant zal het verschil niet merken.
Alleen bij hydrocultuur is de keuze tussen organische en synthetische voeding wel belangrijk. Je wilt zo min mogelijk organische stoffen in de het systeem hebben. Die kunnen zorgen voor rot en andere ongein. Kies voor je planten op hydrocultuur dus wel een synthetische voeding. Hier lees je meer over voeding voor hydrocultuur en hydrocultuur in het algemeen.
Als je graag duurzame keuzes maakt bij het verzorgen van je kamerplanten, kun je beter kiezen voor organische voeding. Synthetische voeding is meer belastend voor het milieu en zorgt er op lange termijn voor dat het beetje bodemleven dat misschien is ontstaan in je potten dood gaat. Organische voeding kan het bodemleven juist ondersteunen.
Moet je plantenvoeding het hele jaar geven?
Nee. Alleen als je plant actief aan het groeien is, geef je plantenvoeding. Meestal is dat in de lente en de zomer. Maar als je plant in de winter hard bezig is met nieuwe bladeren maken, dan geef je dus ook in de winter. Als je je plant net hebt verpot, hoef je even geen voeding te geven. In de nieuwe potgrond zit vaak een goede dosis plantenvoeding, dus je plant is even voorzien. Op de verpakking staat altijd vermeld voor hoe lang er voeding in de grond zit. Pas na deze periode hoef je voeding te geven.
Hoe vaak moet je kamerplanten voeding geven?
Het verschilt per soort plantenvoeding hoe vaak je het moet toepassen. Vloeibare voeding is het meest gangbaar en dat geef je elke twee weken tot elke maand. Gebruik je staafjes of korrels die je door de grond mengt, dan hoef je meestal maar één keer in het jaar iets te doen. Bij hydrocultuur moet je elke keer dat je water geeft ook voeding geven. Er zit namelijk geen voeding in het substraat (met een uitzondering van Lechuza pon) en je plant heeft dat wel nodig. Je gebruikt wel een flink verdunde hoeveelheid, zodat je plant niet te veel voeding krijgen.
Kun je je planten ook te veel voeding geven?
Planten houden zeker niet van te veel voeding. Vooral te veel synthetische voeding kan de wortels beschadigen. De overtollige hoeveelheid zouten die dan in de potgrond opbouwt, kunnen de wortels verbranden. Soms zie je ook schade aan de puntjes van de bladeren van je plant. Het heeft dus geen zin om meer te geven dan dat er op de verpakking vermeld staat. Als mijn planten niet heel actief aan het groeien zijn, geef ik zelfs liever iets minder dan aanbevolen.
Wat is goede voeding voor kamerplanten?
Er is niet één bepaald merk dat betere voeding maakt dan andere merken. Sommige voedingen worden heel erg gehyped op social media, maar hebben na een tijdje niet meer zo’n grote impact. Het kan wel helpen om verschillende soorten voeding af te wisselen, zodat stof die bij de ene voeding misschien ontbreekt, aangevuld kan worden door de andere. Zo krijgen je planten een gebalanceerd menu.
Verder zijn er plantenvoeding specifiek voor groene planten, bloeiende planten, cactussen enzovoorts. Het is gelukkig niet zo dat een cactus dood zal gaan als je deze voeding voor groene kamerplanten geeft (maar geef wel minder voeding, omdat ze niet zo hard groeien!) Het verschil tussen deze voedingen is de verhouding van NPK’s. Zo hebben bloeiende planten bijvoorbeeld meer fosfor nodig en heeft deze voeding een hogere P-waarde. Maar je hoeft dus niet voor elke plant een andere voeding te kopen. Voor een beginner is het prima om de standaard plantenvoeding voor groene kamerplanten voor al je planten te gebruiken. Wil je wel een stapje verder nemen, dan is het leuk om je hier meer in te verdiepen.
Wat voor plantenvoeding kies je? Vloeibare, korrels of staafjes?
Plantenvoeding komt in veel verschillende vormen; vloeibaar, korrels, staafjes, kegels, bolletjes en ga zo maar door. De een is niet perse beter dan de andere, welke soort je kiest is erg afhankelijk van je eigen voorkeur. Wil je een duurzame keuze maken? Ga dan voor biologische, organische voeding. Dit wordt vaak gemaakt van een restproduct uit andere sectoren. Vergeet je vaak om voeding te geven? Ga dan voor korrels of staafjes, die je maar één keer per jaar hoeft toe te passen. Deze geven elke keer dat je water geeft een beetje voeding af aan de potgrond. Geef deze wel in de het voorjaar, anders zit je plant met een overschot aan voeding in de winter. Wil je graag zelf aanpassingen maken per plant? Ga dan voor vloeibare voeding. Daarmee kun je je langzame planten minder geven en de harde groeiers geef je makkelijk wat meer. Vloeibare voeding is ook de meest gebruikte kamerplantenvoeding.
Hoe gebruik je plantenvoeding?
Zo geef je vloeibare plantenvoeding aan planten: kijk op de verpakking wat de maximale dosis is. Vaak staat er een aantal ml’s per liter vermeld, bijvoorbeeld 3 ml voeding per 1 liter water. Ga na hoeveel water er in je gieter past en doe de juiste hoeveelheid voeding erbij. Even doorroeren en klaar! Je moet de voeding wel meteen aan je planten geven, als je het bewaard, heb je kans dat het gaat schimmelen of stinken. Gelukkig gebeurt dat niet nadat je het over de aarde hebt gegoten. Komen je planten net uit hun winterrust of heb je langzame groeiers, zoals vetplanten of cactussen, dan kun je de sterkte makkelijk lager maken, door minder voeding in het water te gieten.
Korrels kun je op de grond leggen, of juist door de potgrond heen mengen. Staafjes steek je zo diep mogelijk in de potgrond, vlakbij de wortels van je plant. Kijk voor deze vormen van voeding op de verpakking wat de juiste dosering is.
Welk merk heeft de beste voeding voor kamerplanten?
Er zit niet veel verschil tussen de universele plantenvoeding van de verschillende merken, behalve de herkomst van de voeding. Ik ben zelf groot fan van biologische herkomst, bekijk voor een actueel overzicht van het aanbod dit lijstje met Biologische Kamerplantenvoeding op bol.com. Als je zeker wilt weten dat je voeding vegan is, is de voeding van Cellmax via bol.com een interessante optie.
Kan je zelf plantenvoeding maken?
Ja, dit is zeker mogelijk. Het nadeel is dat je niet precies de NPK-verhouding kunt achterhalen, maar het grote voordeel is dat je zeker weet wat er in je voeding zit en hoe het is gemaakt. De makkelijkste manier is het gebruik van wormenpercolaat, het vocht wat uit een wormenbak of wormenhotel komt. Een wormenbak is de perfect manier om thuis je groente- en fruitafval te verwerken. Dat is niet alleen duurzaam, maar ook erg leuk (zeg ik uit ervaring!) Het wormenpercolaat verdun je 1 op 10 met water (dus 100 ml percolaat op 1 liter water) en kun je zowel binnen als buiten gebruiken. Doe wel wat research voordat je aan de slag gaat, zodat je goed voor je wormen kunt zorgen. Wil je al wat inspiratie op doen? Bekijk dan de selectie wormenhotels op bol.com.
Overigens worden er op internet ook allerlei plantenvoeding-hacks gegeven, zoals een bananenschil bij je plant leggen. Dat klinkt natuurlijk erg leuk en creatief, maar je komt eerder met een schimmelende bananenschil te zitten, dan dat je planten er beter van worden. Deze methodes werken meestal niet, omdat het bodemleven, wat zo’n schil kan afbreken tot voedzame stukjes voor je kamerplant, totaal ontbreekt in de potgrond. Kies dan liever voor gewone kamerplantenvoeding en voorkom onnodige schimmels in je huis.
Welke planten moet je geen voeding geven?
Alle planten hebben voeding nodig, om de gezonde groei te ondersteunen. Maar sommige planten kunnen veel minder voeding af dan anderen. Planten die echt snel groeien willen relatief veel voeding, terwijl de langzame planten het niet erg vinden als ze een paar jaar geen voeding krijgen. Vaak is het ook zo dat planten dan alsnog wat voeding krijgen, zo zit er standaard wat voeding in de potgrond waarin je ze plant.
Verder hoef je vleesetende planten geen voeding te geven. Deze planten zijn gevoelig voor schommelingen in de PH-waarde van de grond, waar plantenvoeding ook invloed op heeft. En halen ze natuurlijk ook voedingsstoffen uit de vliegjes die ze vangen.
Aan de slag!
Wil je aan de slag met plantenvoeding? Bekijk dan dit lijstje met Biologische Kamerplantenvoeding op Bol.com.
Video
In deze video leer ik je alles over het effect van plantenvoeding en welke keuzes je daarin kunt maken.
Wil je meer leren over het verzorgen & stekken van je planten?
Bekijk dan mijn boek Stek Je Plant. In dit boek leer ik je alles over het stekken van je groene huisgenoten en de basics van plantenverzorging, inclusief een enorme stekjesgids met de 40 planten die het populairst zijn op Instagram of gewoon heel leuk zijn om te stekken.
Bekijk Stek Je Plant op Bol.com